Có một bí kíp võ công mà anh hùng hào kiệt thời nào cũng khoái, đó là: Bất Khả Chiến Bại. Để luyện món võ công này thì cần ba bước. Để võ công thấm vào máu và phát huy công lực thần thông, bạn hãy luyện tập các bước này thường xuyên khoảng một hoặc hai lần trong một tháng.
Bước 1 - Viết các sai lầm của bạn xuống
Nhìn lại một tuần, một tháng hoặc một năm qua, bạn có những thất bại, sai lầm gì? Áp dụng với mọi thể loại sai lầm, thất bại mà bạn gặp từ nhỏ như kiến tới lớn như voi.
Bước 2 - Xếp loại sai lầm
Loại #1: Xôi Hỏng Bỏng Không
Là sai lầm không đáng có hoặc do một lỗi ngớ ngẩn của bạn. Ví dụ:
- Quên sinh nhật con dù đã cẩn thận đánh dấu vào lịch trên điện thoại. Nhưng bằng cách nào đó lịch của bạn đã không nhắc bạn.
- Bạn đầu tư vào một tài sản và đã nghiên cứu cẩn thận trước đó. Các chuyên gia tư vấn cũng ủng hộ kế hoạch của bạn. Nhưng tài sản vẫn bị lỗ, do biến động từ tình hình thế giới. Trên thực tế, năng lực dự báo của chúng ta có hạn (nếu không muốn nói chẳng hơn … ngẫu nhiên là mấy). Vì vậy, bạn chỉ đơn giản là đang gặp vận xui. Đừng tự cốc lỗ đầu mình vì sai lầm này.
Loại #2: Tử Huyệt
Là sai lầm đến từ những điểm yếu của bạn, nó chịu ảnh hưởng bởi gene hoặc tính khí và các xu hướng nổi trội của bạn. Ví dụ:
- Bạn nộp hồ sơ thuế vào phút cuối. Bởi vì bạn có tính trì hoãn và né tránh - nhất là đối với các vấn đề không quen thuộc và không phải sở trường của bạn như tài chính, kế toán. Bạn đã cố gắng, nhưng bạn vẫn không thể làm khác đi được.
- Bạn bị thiếu tiền mặt để thanh toán một khoản chi thẻ tín dụng vào tháng này. Lẽ ra, bạn đã không bội chi ngân sách nếu bạn quản lý ngân sách của mình chặt chẽ hơn và tránh các khoản chi phát sinh. Khoản chi đó cần thiết, tuy nhiên vẫn có thể đợi vào tháng sau. Nhưng dù sao thì quản lý ngân sách một cách hoàn toàn lý trí và bài bản đã luôn là điểm yếu của bạn. Về lâu dài, bạn đã có kế hoạch tham gia các khoá học về quản lý tài chính vào năm sau.
Tôi còn nhớ trong một câu chuyện kể rằng, người thầy nói với người học trò bị mất cánh tay trái: "Hãy dùng chính cái điểm yếu của con để đánh thắng đối thủ!". Người học trò đó đã biến cánh tay cụt của mình thành điểm mạnh. Cậu bé đã chiến thắng đối thủ chính nhờ cánh tay bị khuyết ấy. Đối thủ vì thiếu điểm tựa đã không thể nương vào đó và vật ngã cậu. Sai lầm do điểm yếu của bạn là điều đôi khi chỉ cần chấp nhận. Chúng ta không cố gắng làm cho cánh tay cụt của mình mọc ra, mà ta tập trung phát huy sự khéo léo và nhanh nhẹn của những phần khác trên cơ thể.
Loại #3 - Thời Cơ
Là những sai lầm có thể khắc phục được. Đó là những chuyện bất ngờ xảy ra và mới lạ với bạn. Nó cho bạn một cách nhìn mới về vấn đề và bạn biết ít nhất một thứ bạn có thể làm để học từ sai lầm này và áp dụng ngay sau đó.
Ví dụ: Một lần, tôi được mời làm diễn giả tại một công ty nọ. Thông thường khi thuyết trình ở một chỗ lạ, tôi đến sớm 30 phút để set up máy móc. Lần này tôi thậm chí còn đến trước 45 phút vì tôi chưa bao giờ thuyết trình ở đây, tôi muốn các vấn đề kỹ thuật phải được sẵn sàng trước giờ trình bày. Tuy nhiên, tôi đã không lên được đến công ty ngay mà phải ngồi đợi ở sảnh để chờ gặp các bạn điều phối chương trình của công ty quản lý buổi training hôm đó. Sau đó, cả nhóm tiếp tục mất thêm 2-3 vòng đi qua các cổng check-in rồi mới vào được công ty khách hàng. Khi tới nơi, thì công ty báo rằng phòng training sẽ không sẵn sàng cho tới đúng 4 giờ vì có một cuộc họp đang diễn ra ở đó. Nghe tới đó thì tôi hoảng hồn. Vậy thì làm sao buổi thuyết trình có thể bắt đầu lúc 4 giờ được?
Không ngoài dự đoán của tôi, chúng tôi mất ít nhất 20 phút nữa để set up máy chiếu, mạng Internet, và việc kết nối cho các nhân viên tham gia từ xa. Bài học của tôi: Cần lên sẵn một checklist những việc cần làm và gửi cho các bên liên quan trước mỗi buổi hybrid workshop (tức là kết hợp người tham gia online và offline) và không giả định rằng khách hàng hoặc công ty agency đã dự trù các vấn đề kỹ thuật có thể xảy ra.
Bước 3 - Xác định cơ hội phát triển
Sai lầm loại một - Xôi Hỏng Bỏng Không và loại hai - Tử Huyệt có thể khiến bạn thấy tệ, cũng có thể gây hệ quả nghiêm trọng, nhưng nó không nhất thiết phải khiến bạn tự trách mình. Bạn đã cố gắng hoặc đã làm hết sức, nhưng phần còn lại nằm ngoài tầm kiểm soát của bạn. Vậy loại sai lầm quan trọng mà bạn cần tập trung vào chính là loại thứ ba - Thời Cơ. Hãy xác định ít nhất một việc bạn có thể làm ngay. Nếu bạn bỏ qua lần sai lầm này và nghĩ “Tôi chẳng quan tâm, dù gì tôi cũng xong việc của mình ở đó rồi!” thì bạn sẽ không học được điều gì mới.
Lời kết
Cuộc sống không có thất bại mà chỉ có những sai lầm và các bài học. Chúng ta làm càng nhiều, thì càng có rủi ro mắc sai lầm. Có lúc chúng ta làm đúng, có lúc chúng ta làm sai. Nếu trong 365 ngày, mỗi ngày bạn đều làm một điều gì đó sáng tạo, có ý nghĩa, có ích và giả sử bạn làm tốt 1/2 trong số những ngày đó và mắc lỗi trong 1/2 ngày còn lại, thì bạn đã có ít nhất 180 cơ hội để phát triển nếu bạn học được từ sai lầm hoặc học cách tự trắc ẩn với chính mình. Nếu bạn nghĩ và hành động theo cách này, thì bạn đang luyện bí kíp võ công Bất Khả Chiến Bại rồi đó!